Een ongeluk zit in een klein hoekje, wie is aansprakelijk?
Werken met paarden heeft altijd een risico. Of je nu professioneel of hobbymatig rijdt, het blijven levende dieren die onvoorspelbaar kunnen reageren. Soms met schade of persoonlijk letsel als gevolg. Je paard kan bijvoorbeeld zijn tanden uitproberen op het zadel van je stalgenoot. Hij rent met je bijrijder erop in paniek door een kwetsbaar gewas. Of je valt tijdens een les van je paard – was dat je eigen schuld of gaf de instructeur een onverantwoorde opdracht?
De gemiddelde paardenbezitter wordt gelukkig niet vaak met schade geconfronteerd. Maar als, dan kan het al snel om grote bedragen gaan. Wie is aansprakelijk voor die schade? Advocate Annemieke van Dooren-Korenstra besprak dit met een aantal VIT-leden op een nascholingsavond over aansprakelijkheid en verzekeringen in de hippische sector. De informatie bleek niet alleen voor instructeurs en trainers interessant, maar voor alle ruiters en paardenbezitters. Vandaar deze korte samenvatting.
Werken met paarden heeft altijd een risico. Of je nu professioneel of hobbymatig rijdt, het blijven levende dieren die onvoorspelbaar kunnen reageren. Soms met schade of persoonlijk letsel als gevolg. Je paard kan bijvoorbeeld zijn tanden uitproberen op het zadel van je stalgenoot. Hij rent met je bijrijder erop in paniek door een kwetsbaar gewas. Of je valt tijdens een les van je paard – was dat je eigen schuld of gaf de instructeur een onverantwoorde opdracht?
De gemiddelde paardenbezitter wordt gelukkig niet vaak met schade geconfronteerd. Maar als, dan kan het al snel om grote bedragen gaan. Wie is aansprakelijk voor die schade? Advocate Annemieke van Dooren-Korenstra besprak dit met een aantal VIT-leden op een nascholingsavond over aansprakelijkheid en verzekeringen in de hippische sector. De informatie bleek niet alleen voor instructeurs en trainers interessant, maar voor alle ruiters en paardenbezitters. Vandaar deze korte samenvatting.
Risicoaansprakelijkheid
Aansprakelijkheid is een complex begrip. Er zijn verschillende soorten aansprakelijkheid. De ‘normale’ aansprakelijkheid wil zeggen dat je een fout maakt waardoor iemand anders schade lijdt. Je vriendin laat bijvoorbeeld jouw dure vaas vallen –je vriendin is aansprakelijk en haar verzekering zal de schade vergoeden. Bij dieren speelt de risicoaansprakelijkheid voor dieren. Als bezitter van een dier ben je altijd aansprakelijk voor de schade die dat dier veroorzaakt. Dus als diezelfde vriendin jouw paard mee naar buiten neemt en je paard mept een deuk in een auto, dan ben jij zelf aansprakelijk, niet je vriendin. Risicoaansprakelijkheid geldt bijvoorbeeld voor werkgevers, ouders, of in ons geval bezitters van een dier.
Aansprakelijkheid is een complex begrip. Er zijn verschillende soorten aansprakelijkheid. De ‘normale’ aansprakelijkheid wil zeggen dat je een fout maakt waardoor iemand anders schade lijdt. Je vriendin laat bijvoorbeeld jouw dure vaas vallen –je vriendin is aansprakelijk en haar verzekering zal de schade vergoeden. Bij dieren speelt de risicoaansprakelijkheid voor dieren. Als bezitter van een dier ben je altijd aansprakelijk voor de schade die dat dier veroorzaakt. Dus als diezelfde vriendin jouw paard mee naar buiten neemt en je paard mept een deuk in een auto, dan ben jij zelf aansprakelijk, niet je vriendin. Risicoaansprakelijkheid geldt bijvoorbeeld voor werkgevers, ouders, of in ons geval bezitters van een dier.
Instructie
Iedereen die les geeft en daarvoor geld krijgt, is voor de wettelijke aansprakelijkheid tijdens die les géén particulier. Ook al heeft die persoon geen bedrijf en is hij niet ingeschreven bij de Kamer van Koophandel: voor de wettelijke aansprakelijkheid telt alleen dat hij een dienst verleent tegen betaling, en dus niet als particulier handelt. Gebeurt er tijdens die les een ongeluk, dan kan de instructeur soms aansprakelijk worden gesteld. Dat is natuurlijk afhankelijk van de omstandigheden. Maar de wetgever verwacht dat de instructeur deskundig is en zorgvuldig handelt, en verantwoordelijkheid neemt voor de veiligheid. Zo kan de instructeur aansprakelijk zijn als een lesklant geen cap draagt, van het paard valt en naar het ziekenhuis moet. De particuliere aansprakelijkheidsverzekering zal die schade niet vergoeden. Heeft deze instructeur geen bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering, dan heeft hij een groot probleem: de kosten worden op hem persoonlijk verhaald. En dat kan om tonnen gaan…
Moet je hier nou van tevoren over nadenken als je bij iemand gaat lessen? Het is juridisch gezien het probleem van de niet goed verzekerde instructeur, maar zo’n gebeurtenis verstevigt het persoonlijke contact dat veel ruiters met hun instructeur hebben nou niet bepaald. Bedenk in ieder geval dat verzekeringsmaatschappijen over het algemeen alleen gediplomeerde instructeur verzekeren…
Iedereen die les geeft en daarvoor geld krijgt, is voor de wettelijke aansprakelijkheid tijdens die les géén particulier. Ook al heeft die persoon geen bedrijf en is hij niet ingeschreven bij de Kamer van Koophandel: voor de wettelijke aansprakelijkheid telt alleen dat hij een dienst verleent tegen betaling, en dus niet als particulier handelt. Gebeurt er tijdens die les een ongeluk, dan kan de instructeur soms aansprakelijk worden gesteld. Dat is natuurlijk afhankelijk van de omstandigheden. Maar de wetgever verwacht dat de instructeur deskundig is en zorgvuldig handelt, en verantwoordelijkheid neemt voor de veiligheid. Zo kan de instructeur aansprakelijk zijn als een lesklant geen cap draagt, van het paard valt en naar het ziekenhuis moet. De particuliere aansprakelijkheidsverzekering zal die schade niet vergoeden. Heeft deze instructeur geen bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering, dan heeft hij een groot probleem: de kosten worden op hem persoonlijk verhaald. En dat kan om tonnen gaan…
Moet je hier nou van tevoren over nadenken als je bij iemand gaat lessen? Het is juridisch gezien het probleem van de niet goed verzekerde instructeur, maar zo’n gebeurtenis verstevigt het persoonlijke contact dat veel ruiters met hun instructeur hebben nou niet bepaald. Bedenk in ieder geval dat verzekeringsmaatschappijen over het algemeen alleen gediplomeerde instructeur verzekeren…
Training
Het in training zetten van een paard kan ook voor verrassingen zorgen. Als je paard bij de trainer staat, blijf jij aansprakelijk voor zijn gedrag. Je (particuliere) aansprakelijkheidsverzekering dekt de schade die je paard veroorzaakt. Maar let op: in de kleine lettertjes staat nogal eens dat de verzekeraar moet weten waar je paard staat. Als jij niet doorgeeft dat je paard op een andere locatie staat, kan het zo maar zijn dat de schade niet meer gedekt is.
Van de professionele trainer wordt deskundigheid en zorgvuldigheid verwacht, net als van de instructeur. Ook hier kan de rechter bepalen dat de trainer aansprakelijk is voor bepaalde schade, terwijl een particulier dat in hetzelfde geval misschien niet zou zijn. Een goede bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering is dus weer essentieel. Verzekeringsmaatschappijen sluiten soms bepaalde risico’s uit. De trainer kan die risico’s bij de klant leggen. De risicoaansprakelijkheid voor dieren is een regelend recht, dus mensen kunnen er onderling afspraken over maken. Dat moet wel met wederzijdse instemming gebeuren, dus liefst schriftelijk en ondertekend. Het voordeel voor de klant is dat hij weet van tevoren weet voor welke schade hij zelf verantwoordelijk blijft. Hij kan dus zo nodig bij de verzekeraar checken of hij daarvoor wel gedekt bent. Dat laatste is belangrijk; het komt regelmatig voor dat paardenbezitters denken iets op hun WA-verzekering te kunnen verhalen, terwijl ergens in de polis staat dat die situatie helemaal niet gedekt is!
Het in training zetten van een paard kan ook voor verrassingen zorgen. Als je paard bij de trainer staat, blijf jij aansprakelijk voor zijn gedrag. Je (particuliere) aansprakelijkheidsverzekering dekt de schade die je paard veroorzaakt. Maar let op: in de kleine lettertjes staat nogal eens dat de verzekeraar moet weten waar je paard staat. Als jij niet doorgeeft dat je paard op een andere locatie staat, kan het zo maar zijn dat de schade niet meer gedekt is.
Van de professionele trainer wordt deskundigheid en zorgvuldigheid verwacht, net als van de instructeur. Ook hier kan de rechter bepalen dat de trainer aansprakelijk is voor bepaalde schade, terwijl een particulier dat in hetzelfde geval misschien niet zou zijn. Een goede bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering is dus weer essentieel. Verzekeringsmaatschappijen sluiten soms bepaalde risico’s uit. De trainer kan die risico’s bij de klant leggen. De risicoaansprakelijkheid voor dieren is een regelend recht, dus mensen kunnen er onderling afspraken over maken. Dat moet wel met wederzijdse instemming gebeuren, dus liefst schriftelijk en ondertekend. Het voordeel voor de klant is dat hij weet van tevoren weet voor welke schade hij zelf verantwoordelijk blijft. Hij kan dus zo nodig bij de verzekeraar checken of hij daarvoor wel gedekt bent. Dat laatste is belangrijk; het komt regelmatig voor dat paardenbezitters denken iets op hun WA-verzekering te kunnen verhalen, terwijl ergens in de polis staat dat die situatie helemaal niet gedekt is!
Houder, bezitter en eigenaar
De wetgever onderscheidt bij paarden een paardenhouder, een paardenbezitter en een paardeneigenaar. De gemiddelde ruiter met een eigen paard is bezitter en als zodanig aansprakelijk voor alles wat zijn paard doet. Rijd je op het paard van iemand anders – op een manege of als bijrijder – dan ben je paardenhouder en níet aansprakelijk voor het dier. Dan is er nog een verschil tussen bezitter en eigenaar, hoewel ze vaak samenvallen. Een eigenaar heeft ‘het laatste woord’ over het paard: hij mag het verkopen of naar de slacht brengen. De bezitter verzorgt en/of rijdt het paard, neemt de dagelijkse beslissingen, maar kan het paard niet verkopen of laten slachten. Dus als jij het paard van iemand bezit – je verzorgt en berijdt het en bent verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken – dan ben jij ook aansprakelijk voor schade die het dier veroorzaakt, niet de eigenaar!
De wetgever onderscheidt bij paarden een paardenhouder, een paardenbezitter en een paardeneigenaar. De gemiddelde ruiter met een eigen paard is bezitter en als zodanig aansprakelijk voor alles wat zijn paard doet. Rijd je op het paard van iemand anders – op een manege of als bijrijder – dan ben je paardenhouder en níet aansprakelijk voor het dier. Dan is er nog een verschil tussen bezitter en eigenaar, hoewel ze vaak samenvallen. Een eigenaar heeft ‘het laatste woord’ over het paard: hij mag het verkopen of naar de slacht brengen. De bezitter verzorgt en/of rijdt het paard, neemt de dagelijkse beslissingen, maar kan het paard niet verkopen of laten slachten. Dus als jij het paard van iemand bezit – je verzorgt en berijdt het en bent verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken – dan ben jij ook aansprakelijk voor schade die het dier veroorzaakt, niet de eigenaar!